مغز انسان از قسمت‌های مختلفی ساخته‌شده است. از مهم‌ترین قسمت‌ها و عملکردهای مغز، حافظه کوتاه‌مدت و طولانی‌مدت می‌باشد. درواقع حافظه اساس تمام آموزش‌ها، یادگیری‌ها و انبار و مخزن ذهن به شمار می‌رود. شما در زندگی روزمره و همچنین زندگی حرفه‌ای خود بارها با مسائلی مواجه می‌شوید که حافظه شما را به چالش می‌کشد. با وجود گسترش فناوری و وجود وسایل و نرم‌افزارهای زیادی که تلاش می‌کنند تا حدودی جای حافظه ما را پر کنند بازهم باید بتوانید متن‌ها، تاریخ‌ها، چهره‌ها و رقم‌ها را به‌خاطر بسپارید افرادی که می‌توانند مطالب ثبت‌شده در حافظه خود را فورا بازیابی کنند قطعا برتری نسبت‌به سایرین دارند و برای آن‌ها موفقیت آسان و پیشرفت بسیار سریع است. درواقع انسان‌های بزرگ همیشه حافظه‌ی قوی داشته‌اند. به‌گفته متخصصان اگر روزی علم بخواهد رایانه‌ای بسازد که توانایی مغز انسان را داشته باشد بیش‌از ۳ بیلیون دلار هزینه خواهد داشت که غیرممکن است.
مغز انسان، به‌عنوان پیچیده‌ترین و مهم‌ترین عضو بدن انسان، به مواد مغذی فراوانی نیاز دارد تا بتواند عملکرد بهینه‌ای داشته باشد. تحقیقات نشان می‌دهند که کمبود مواد مغذی می‌تواند باعث ایجاد اختلالات روانی و زوال زودرس مغز شود. همچنین ثابت شده‌است که افزایش مصرف مواد مغذی می‌تواند در تقویت حافظه و یادگیری و بهبود عملکرد مغز نقش بسزایی داشته باشد. به‌همین دلیل استفاده از ترکیبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی در رژیم غذایی، برای تقویت مغز ضروری است.
در ادامه به معرفی بعضی از این مواد می‌پردازیم:
در قسمت پیشامغز یا ناحیه جلویی مغز، نورون‌های حاوی روی وجود دارند که نقش بسزایی در حفظ سلامت مغز ایفا می‌کنند. کمبود روی باعث اختلالات مختلف عصبی و روانی میشود. غذاهای سرشار از روی عبارت‌اند از: میگو، تخم کدو و گوشت گاو و همچنین می‌توان روی را به‌عنوان قرص مکمل از بازار تهیه کرد.
ویتامین‌های گروه B برای سلامت مغز اهمیت ویژه‌ای دارند یکی از این ویتامین‌ها تیامین است که در مغز و بافت عصبی به‌وفور یافت میشود. این ویتامین نقش مهمی در انتقال تکانه‌های عصبی ایفا می‌کند و کمبود شدید آن منجر به سندروم کورساکف میشود این سندرم اختلال حافظه‌ای است که اغلب در افراد معتاد به الکل و مبتلایان به بیماری‌هایی مانند ایدز دیده میشود .
نقش اسیدفولیک در عملکرد طبیعی مغز حیاتی است و نقش مهمی در سلامت روانی ایفا می‌کند. اسیدفولیک برای سلامت سیستم عصبی و فرآیند پاک‌سازی هموسیستئین از خون حیاتی است افزایش هموسیستئین در خون می‌تواند باعث ایجاد بیماری‌های قلبی، افسردگی و آلزایمر شود. همچنین مطالعات نشان می‌دهد که اسیدفولیک ممکن است با افسردگی بیش‌از هر ماده مغذی دیگری در ارتباط باشد و کمبود آن می‌تواند در شیوع بالای افسردگی در سالمندی نقش مهمی داشته باشد.
این ویتامین در عملکرد دستگاه عصبی مرکزی مانند تمایز عصبی و بلوغ نقش دارد. ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان قوی است. سطح پایین این ویتامین با اختلال در تفکر و حافظه ارتباط دارد افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است سطح ویتامین C کمتری در خون داشته باشند. مصرف زیاد ویتامین C از مواد غذایی یا مکمل‌ها، نشان داده‌است که با افزایش سن تاثیر محافظتی در تفکر و حافظه دارد. همچنین این ویتامین می‌تواند یک مکمل غذایی مؤثر در برابر پیری مغز بزرگسالان باشد.
کلسیم مهم‌ترین ماده معدنی حیاتی برای فعالیت‌های مغز است. نقش کلسیم در مغز به‌عنوان پیام‌رسان سلول‌های عصبی توصیف میشود. همچنین انتقالات عصبی را تنظیم کرده و تحریک‌پذیری عصبی را هم کنترل می‌کند. سطح پایین کلسیم در بدن معمولاً به‌ندرت اتفاق می‌افتد. بااین‌حال بعضی داروها ممکن است سطح این ماده را کاهش داده و منجر به مشکلات گوناگونی برای سلامت شوند.
مصرف هرگونه مکمل ویتامینی به‌خودی‌خود بدون منیزیم و دیگر مواد معدنی بیهوده است. برای تبدیل بسیاری از ویتامین‌های گروه B به شکل فعالشان، منیزیم اهمیت دارد. منیزیم در غشای سلولی هم، برای انتقال تکانه از اهمیت بسیاری برخوردار است علاوه‌بر این‌ها منیزیم و کلسیم هر دو باید به مقدار مناسب در بدن موجود باشند تا از تحریک‌پذیری سیستم عصبی جلوگیری کنند. کمبود هر یک از این مواد می‌تواند منجر به مشکلات عصبی شود.
روغن ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است و انتقال پیام‌های عصبی در سیستم مغزی و عصبی از یک سلول به سلول دیگر را تسهیل می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد افرادی که روزانه ۲۲ گرم ماهی می‌خورند ۶۰ درصد کمتر به کاهش حافظه ناشی از پیری دچار می‌شوند. همچنین کودکانی که امگا ۳ کافی دریافت نکرده باشند ضریب هوشی کمتری دارند این ماده موجب بهبود سرعت، قدرت و کارایی مغز و حافظه، یادگیری و بهبود حالات روحی میشود.
شما می‌توانید با تنظیم رژیم غذایی خود، انواع مواد معدنی و ویتامین‌های مورد نیاز مغز را تامین کنید. درواقع این مواد و ویتامین‌ها در خوراکی‌های زیادی وجود دارند. کافی است با شناسایی این خوراکی‌ها و گنجاندن آن‌ها در رژیم غذایی روزانه خود به این ویتامین‌ها دست یابید.
بعضی از مواد خوراکی مفید برای مغز عبارت‌اند از:
مواد غذایی سرشار از پروتئین مانند تخم‌مرغ، انواع مغزها، ماست، پنیر، نان‌های سبوس‌دار و شیر کم‌چرب در تقویت حافظه بسیار مؤثر هستند. این خوراکی‌ها می‌توانند باعث بهبود عملکرد مغز و افزایش قدرت حافظه شوند. تخم‌مرغ سرشار از بیوتین است.
انگور قرمز حاوی ترکیبی است که عملکرد حافظه را بهبود می‌دهد. آزمایش‌های انجام‌شده روی موش‌ها نشان می‌دهد عملکرد حافظه در موش‌هایی که از انگور قرمز تغذیه می‌کنند بسیار بهتر از سایرین است.
قهوه سرشار از کافئین است. کافئین می‌تواند عملکرد حافظه کوتاه‌مدت را بهبود داده و قدرت تمرکز و درنتیجه کارایی حافظه بلندمدت را افزایش دهد. همچنین تحقیقات نشان می‌دهند بین بیماری آلزایمر و میزان مصرف قهوه رابطه منفی وجود دارد.
زردچوبه حاوی نوعی ترکیب شیمیایی مغذی بنام کرکومین است. پژوهش‌های انجام‌شده نشان می‌دهند این ماده می‌تواند در بهبود عملکرد حافظه و یادگیری نقش مثبتی داشته باشد همچنین سرعت جریان خون به مغز را افزایش می‌دهد.
همه آجیل‌ها حاوی میزان زیادی چربی سالم و مفید هستند. انواع مغزها سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی مغذی، آنتی‌اکسیدان و منیزیم می‌باشند همان‌طور که قبلاً اشاره شد منیزیم می‌تواند موجب بهبود عملکرد حافظه و افزایش میزان یادگیری در افراد شود.
ماهی سرشار از امگا ۳ است و مصرف آن موجب میشود افراد کمتر دچار مشکلات و اختلالات شناختی شوند. مصرف امگا ۳ موجب بالا رفتن توانایی استدلال غیرکلامی و بهبود عملکرد حافظه میشود.
انواع چای به دلیل وجود کافئین و تانن در آن می‌تواند تاثیر مثبتی بر افزایش تمرکز و میزان هوشیاری فرد داشته باشد تحقیقات نشان می‌دهد تانن می‌تواند به کاهش استرس‌های روانی کمک کند و میزان فعالیت امواج مغزی را افزایش دهد.
مغز انسان اندامی است که عملکرد پیچیده‌اش تا حد زیادی به تعداد زیاد از ریز مغذی‌ها وابسته‌است. مطالعات نشان می‌دهد که ویتامین‌های گروه BوCو مواد معدنی برای فعالیت طبیعی مغز اهمیت دارند. علاوه‌براین کمبود هر کدام از این ویتامین‌ها می‌تواند منجر به مشکلات رشدی در کودکان و بیماری‌های روانی در بزرگسالان شود. بنابراین برای حفظ سلامت مغز و حافظه خود مصرف روزانه‌ی مقدار مشخصی از این ریز مغذی ها توصیه میشود.
استاد امیر اسحاقی؛ بیزینس کوچ
جستجو درسایت
دسته بندی های مقالات
محبوب ترین محصولات
