تندخوانی چیست؟
تندخوانی به عبارت ساده یک روش یا تکنیک است که به شما کمک میکند با خواندن سریع یک مطلب، هم در وقت خود صرفهجویی کنید و هم بهطورکلی متوجه شوید که آن مطلب درباره چیست
تندخوانی هیچگاه جایگزین مطالعه معمولی نمیشود بلکه تنها تمرینی است که برای مؤثر ساختن مطالعه بکار گرفته میشود. با توجه به سرعت زندگی مدرن امروزی ما مجبوریم برای کسب موفقیت و دانش بیشتر به تندخوانی رو بیاوریم؛ چرا که با افزایش سرعت مطالعه خود، میتوانیم اطلاعاتمان را به روز نگه داریم. اگرچه این کار نیاز به تمرین و تکرار دارد اما با توسعه این مهارتها در خود میتوانیم از دیگران پیشی بگیریم
هدف از تندخوانی چیست ؟
– بهطور معمول در زمان خواندن به یک یا چند کلمه نگاه میکنید این عمل تثبیت نامیده میشود که بهطور متوسط ۰.۲۵ثانیه زمان میگیرد.
– مرحله بعد حرکت چشم نامیده میشود. در این حالت چشم خود را به کلمه بعدی یا گروهی از کلمات انتقال میدهید. این کار حدود ۱ ثانیه طول میکشد. زمانیکه این روال یک یا دو بار تکرار شد شما برای درک مطلب و فهمیدن آن متوقف میشوید. این مرحله حدود ۰.۳تا ۰.۵ ثانیه طول میکشد. در نهایت با جمع کردن مدت زمان تثبیت و حرکت چشم و مکث برای درک مطلب شما قادر خواهید بود ۲۰۰ تا ۴۰۰ کلمه در دقیقه بخوانید.
تحقیقات نشان میدهد که مغز انسان قادر است گروه کلمات و یا شبه کلمات را به خوبی تک کلمهها درک کند. بنابراین میتواند در مدت زمان اندک مطالبی که خوانده است را پردازش کرده و مفهوم آن را درک کند. زمانیکه یک فرد در حالت عادی مطالعه میکند ناچار است برای درک مطلب توقفهای زیادی داشته باشد. این عدم پیشرفت در مطالعه ممکن است او را بیحوصله کند و تمرکز حواس را از وی بگیرد.
افراد تندخوان این ایده را دارند که با استفاده از تکنیک های تندخوانی زمان های اشاره شده در بالا کاهش مییابد. با تندتر خواندن یک متن می توان مطالب بیشتری را در زمان کوتاهتر خواند. البته باید این مسئله را هم در نظر داشت که تندخوانی با تقویت حافظه رابطهای جدانشدنی دارد. باید بدانیم که تندخوانی صرفاً سریع خواندن نیست. درواقع این کار شامل تکنیکهایی است که علاوه بر سرعت بر روی درک بیشتر و افزایش حافظه تمرکز دارد.
در رابطه با تندخوانی باید چند عامل بررسی شود:
اولین عامل مؤثر در تندخوانی تمرکز می باشد. سوال اینجاست که چه کارهایی میتوان برای بالا بردن تمرکز در هنگام تندخوانیانجام داد.
نکته دوم این است که دلایل زیادی برای تندخوانی وجود دارد باید بدانیم که چه عواملی باعث کند خواندن و کند به حافظه سپردن میشود و آخر اینکه به چه دلیل بهتر است کهتندخوانی را یاد بگیرید.
1- چگونه تمرکز خود را افزایش دهیم :
همانطور که قبلاً بدان اشاره شد در رابطه با تندخوانی لازم است که ابتدا تمرکز خود را تقویت کنیم. چه راههایی برای افزایش تمرکز وجود دارد؟
*استفاده از نشانگر:
در تندخوانی برای اینکه با تمرکز این کار انجام شود، باید از انگشتان خود یا یک راهنما مثل مداد کمک بگیرید و به چشمان خود یاد دهید که حرکت آنها را تعقیب کنند. به تدریج و با بالا رفتن سرعت حرکت انگشت یا راهنما میتوانید سریعتر بخوانید. ابتدا یک کتاب معمولی را برداشته و آن را وارونه قرار داده و انگشت یا مداد خود را زیر خط اول بگذارید. با حرکت دادن انگشت مطلب را بخوانید. این کار را حداقل ۱۰ مرتبه تکرار کنید.
پساز آن سرعت حرکت انگشت خود یا راهنما را افزایش دهید، کتاب هنوز باید به حالت وارونه باشد. با افزایش هرچه بیشتر سرعت متوجه میشوید که دیگر نیازی به حرکت دادن انگشت خود بر روی خط ندارید؛ بلکه میتوانید راهنما یا انگشت را در وسط خط قرار داده و آن خط را سریع بخوانید. حالا اگر کتاب را به صورت عادی در دست بگیرید و بازهم از انگشت یا مداد خود برای خواندن استفاده کنید، میتوانید تا ۵۰ درصد سریعتر متن را بخوانید. این تمرین را به مدت ۲۰ دقیقه در روز و برای ۱ هفته تکرار کنید.
در ابتدا ممکن است مغز شما به راحتی این کار را انجام ندهد ولی به زودی به آن عادت خواهد کرد. سپس میتوانید مقدار مشخصی از متن یک کتاب را انتخاب کرده و تعداد کلمات آن را بشمارید. با تقسیم کردن تعداد کلمات بر مدت زمانی که طول کشیده تا متن را بخوانید، سرعت مطالعه خود را محاسبه کنید. ۶۰۰ کلمه در دقیقه سرعت خوبی است و میتوان با سعی و کوشش آن را افزایش داد. برای دستیابی به سرعت مطالعه بالاتر سعی کنید همان متن را در مدت زمان کوتاهتری بخوانید.
*از بین بردن عوامل حواسپرتی :
عوامل زیادی در محیط اطراف شما وجود دارد که باعث حواس پرتی شما میشوند. این عوامل معمولاً قابل کنترل نیستند. بهتر است محیط مطالعه خود را در مکانی آرام و ساده ترتیب دهید. جوری که حواس شما به سایر وسایل و اتفاقات زندگی پرت نشود. همیشه برای جواب دادن به تلفن، چک کردن پیامها و غیره زمان دارید. در بازهای که برای مطالعه تعیین میکنید گوشی همراه خود را استفاده نکنید و به صورت قراردادی در ذهنتان از هر کار دیگری بجز مطالعه اجتناب کنید.
*استراحتهای کوتاه:
یکی از روشهای مؤثر در بالا بردن تمرکز چه در هنگام مطالعه و چه در هنگام انجام دادن امور دیگر تعیین بازههای زمانی کوتاه بین پنج تا پانزده دقیقه به عنوان استراحت است. تقریباً ثابت شده که چنانچه بعد از هر سی دقیقه تا شصت دقیقه مطالعه، بازه زمانی کوتاهی را بهعنوان استراحت اختصاص دهید تاثیر بسزایی در تمرکز و حفظ شادابی روحی شما خواهد داشت.
کند خوانی
بعد از بررسی عوامل مؤثر بر تمرکز میخواهیم بدانیم دلایل کند خوانی چیست. با شناختن عوامل کند خوانی میتوانیم آنها را حذف کرده و به تندخوانی دست یابیم. در ادامه به برخی از این عوامل اشاره خواهیم کرد.
1- کلمه به کلمه خواندن :
در طی سالیان سال در آموزشها به ما گفته شده است که کلمه به کلمه بخوانیم، درواقع هیچگاه به ما آموزش داده نشده است که چگونه بخوانیم! برخی از افراد بر این عقیده هستند که خواندن کلمه به کلمه درک از متن را بالا میبرد اما واقعیت دقیقاً برعکس می باشد چراکه مغز با معنی کلمات سروکار دارد و نمود آن جمله است و نه کلمه. درواقع مغز شما کاری با کلمات ندارد بلکه روی معنای جملات تمرکز دارد.
2- بلند خوانی :
اگر متنی را با صدای بلند بخوانید نمیتوانید بیشتر از 300 الی 400 کلمه در دقیقه بخوانید چراکه سیستم گفتاری ما دارای محدودیت سرعت می باشد.
3- لب خوانی :
یکی از علتهای کند خوانی ،در روخوانی یا لب خوانی است. لب خوانی عادتی غلط است و باید به صامت خوانی یا چشم خوانی تبدیل شود چرا که باعث کم شدن درک متن و سرعت مطالعه میشود.
4- خطی خواندن:
ما یاد گرفتهایم که به صورت افقی و عمودی بخوانیم و به ترتیب هر کلمه، جمله، پاراگراف و صفحه را در نظر بگیریم. با این روش شما به تمام متن به یک اندازه توجه میکنید. برای غلبه بر این روش باید متن را اسکن کنید و به دنبال سر تیترها و یا قسمتهایی که پررنگتر هستند باشید. هیچ قانونی وجود ندارد که به شما بگوید باید مطابق آنچه نویسنده تمایل داشت کتاب را بخوانید.
5-حرکات غیرمؤثر چشم:
هنگام مطالعه گاهی چشم به صورت ناخودآگاه روی متن به عقب برمیگردد و درواقع دوباره خوانی انجام می دهد. برای حل این مشکل باید از یک نشانگر استفاده کرد پس از مدتی چشم شما عادت کرده و دیگر نیازی به استفاده از نشانگر نیست ممکن است چشم بین خطوط سرگردان شود خط را گم کند و شما را دچار عدم تمرکز نماید. برای حل این مشکل میتوان از یک برگه تیره استفاده کرد و از آن در بالا یا پایین خطی که در حال خواندنش هستید استفاده کنید.
همچنین چشم شما ممکن است دچار مکث طولانی بر روی کلمات شود. چشم به طور متوسط یک چهارم ثانیه روی هر کلمه مکث میکند، یعنی در هر ثانیه ۴ کلمه و در دقیقه ۲۴۰ کلمه. این درحالیست که تجربه نشان داده که افراد در اولین اندازه گیری سرعت خواندنشان به عددی کمتر از ۲۴۰میرسند. میتوان این سرعت را با تمرین افزایش داد .
در رابطه با حرکات مربوط به چشم بهتر است که تمرین کنید تا زاویه دید خود را وسیعتر نمایید. در واقع در حالت عادی وقتی به متن نگاه میکنید تعدادی کلمه را میتوانید ببینید و درک کنید اگر این محدوده وسیع تر شود تعداد کلماتی که می توانید ببینید افزایش مییابد. درنتیجه سرعت مطالعه شما افزایش مییابد.
استاد امیر اسحاقی؛ بیزینس کوچ
.