طی سال‌های اخیر، اصطلاح دارایی غیر مشهود در کسب و کار استفاده زیادی دارد. شما هم احتمالا این اصطلاح را دیده یا شنیده باشید، اما شاید با مفهوم درست آن آشنا نباشید. اما عدم شناخت درست این دارایی می‌تواند آسیب زا باشد. اگر قصد دارید کسب و کار خود را بهبود بخشید بهتر است حتما با دارایی غیر قابل مشاهده آشنا شوید. در این مقاله ما قصد دارید درباره دارایی غیر مشهود، انواع و ویژگی‌های آن به صورت کامل صحبت کنیم. تا پایان همراه ما باشید.
ابتدا بهتر است با تعریف دارایی غیر مشهود یا دارایی نامشهود آشنا شویم. این نوع دارایی نقطه مقابل دارایی مشهود است. دارایی مشهود شامل ملک، زمین، ماشین و … می‌شود. ما می‌توانیم این دارایی‌ها را به راحتی ببینیم و برای آنها ارزش تعیین کنیم. در نقطه مقابل، دارایی‌ها قرار دارند که قابل مشاهده نیستند و ارزش گذاری آنها دشوار است.
تعاریف مختلفی برای این دارایی وجود دارد. به طور کلی، به مواردی که ذات آن فیزیکی نیست و قابل لمس نباشد، دارایی غیر مشهود یا نامشهود می‌گویند. برخی افراد تعریف ساده‌تری ارائه می‌دهند و معتقدند هر دارایی که متعلق به ما باشد اما نتوانیم با انگشت خود آن را لمس کنیم، دارایی نامشهود است.
این مفهوم در حسابداری سال‌های زیادی است که مورد استفاده قرار می‌گیرد و کاربرد فراوانی دارد. البته مفاهیم به کار رفته در حسابداری بیشتر سنتی هستند. با پیشرفت تکنولوژی و پیچیده شدن زندگی و کسب و کار، مصادیق مختلف و جدیدی به آن اضافه شدند. در ادامه مثال‌هایی برای شما آماده کردیم.
اگر بخواهیم مثال‌های رایجی از این مفهوم نام ببریم شامل علائم تجاری، حق اختراع و اکتشاف، سرقفلی، حق تالیف، حق امتیاز می‌شوند. به عبارت دیگر برندها، ایده‌ها، مالکیت‌های فکری دارایی‌های غیر قابل مشاهده افراد هستند. ما به راحتی می‌توانیم دارایی‌هایی مثل پول، ملک و ماشین را مشاهده کنیم. در حالی که حق اختراع یا نام تجاری قابل مشاهده نیستند، اما دارایی فرد محسوب می‌شوند.
در جهان مدرن ما شاهد اضافه شدن موارد جدید به لیست این نوع دارایی هستیم. به عنوان مثال، اگر شما صاحب یک کسب و کار هستید و برای آن دامین سایت ثبت می‌کنید، این دامین دارایی نامشهود شما محسوب می‌شود. یا کارکنان آموزش دیده، سیستم‌ها و نام تجاری هم در دسته این دارایی قرار می‌گیرند. در بیشتر موارد این نوع دارایی‌ها ارزش بسیار بالایی دارند، اما قابل مشاهده نیستند.
سوالی که ممکن است برای شما مطرح شود این است که از چه طریقی می‌توانیم دارایی غیر مشهود و مشهود را از هم تمیز دهیم. آیا تنها ویژگی دارایی غیر مشهود این است که قابل مشاهده نیست؟ در اینجا ما به طور کامل به این سوال شما پاسخ می‌دهیم.
در حقیقت مهم‌ترین ویژگی این نوع دارایی این است که وجود فیزیکی ندارد و نمی‌توان به صورت عینی آن را مشاهده یا لمس کرد. در اکثر موارد ارزش دارایی غیر مشهود پولی نیست. البته مواردی نیز وجود دارند که ارزش پولی دارند و حتی قابل خرید و فروش نیز هستند. همچنین این دارایی‌ها را نمی‌توان به اجزای کوچک‌تر تقسیم کرد و جایگزین هم ندارند.
از دیگر ویژگی‌های آنها می‌توان به ارتباط مستقیم شان با کسب و کار اشاره کنیم. در حقیقت عامل اصلی ایجاد این دارایی، خود کسب و کار است. به عنوان مثال، آدرس ایمیل شرکت شما به واسطه تاسیس آن شرکت ایجاد شده است. یا سر قفلی تا زمانی که کسب و کار یا ملکی نباشد، به تنهایی مفهومی ندارد.
برای دارایی غیر مشهود دو نوع دسته بندی وجود دارد. در دسته بندی نوع اول، این دارایی به دو گروه عمر مفید معین و عمر مفید نامعین تقسیم می‌شود. اما در دسته بندی دوم ما دو مورد قابل تشخیص و غیر قابل تشخیص را داریم. در ادامه درباره هر کدام از این انواع توضیحاتی ارائه خواهیم داد.
از جمله ویژگی‌های مهم دارایی‌هایی که در این دسته قرار می‌گیرد این است که مدت استفاده از آنها نامحدود نیست و مشخص است. این نوع دارایی به تدریج ارزش مالی خود را از دست می‌دهد. همچنین استهلاک هم دارند و این استهکاک کاملا مشهود است. اگر بخواهیم مثالی برای دارایی نامشهود با عمر مفید معین بزنیم، می‌توان به حق اختراع اشاره کرد.
این نوع دارایی‌ها برخلاف نوع قبلی، عمر محدود و معینی ندارند و مدت استفاده از آنها نامشخص است. همچنین شما استرس استهلاک یا از بین رفتن آنها را ندارید زیرا دچار استهلاک نمی‌شوند. سرقفلی از جمله مثال‌هایی است که می‌توان برای این دسته دارایی عنوان کرد.
همانطور که در بالا عنوان کردیم یک دسته بندی دیگر نیز با اسم قابل تشخیص و غیر قابل تشخیص داریم. دارایی قایل تشخیص را می‌توان تقسیم کرد، حتی قابلیت فروش نیز دارد. به عنوان مثال، شما حق چاپ خود را می‌توانید به دیگری واگذار کنید. مالکیت فکری، حق اختراع و نام تجاری از دیگر مثال‌های این دسته هستند. اما دارایی غیر قابل تشخیص را نمی‌توان جداگانه فروخت و به تنهایی قابل جداسازی از کسب و کار شما نیستند. به عنوان، سرقفلی و شهرت.
همه ما دوست داریم ثروتمند باشیم و به استقلال مالی برسیم. در راه رسیدن به این هدف گاهی نیاز است دارایی خود را ارزش گذاری کنیم. دارایی‌های مشهود به راحتی قابل ارزش گذاری هستند. ما به راحتی می‌توانیم ارزش ملک یا ماشین خود را تعیین کنید و حتی آنها را بفروشیم.
اما تمام دارایی شما تنها موارد قابل مشاهده نیستند. به احتمال قوی، شما دارایی‌هایی هم دارید که نمی‌توان آنها را لمس و مشاهده کرد. برای این که بتوانید کل دارایی خود را حساب کنید باید هر دو مورد قابل مشاهده و غیر قابل مشاهده را در نظر بگیرید. اما سوالی که مطرح می‌شود این است: چگونه می‌توان دارایی غیر مشهود را اندازه گیری کرد؟
اول باید بپذیریم که ارزش گذاری دارایی نامشهود کار آسانی نیست. البته این بدان معنا نیست که این کار غیر ممکن است. برای ارزش گذاری دارایی نامشهود خود بهترین کار این است که از مشاوران تجاری کمک بگیرید. چند روش برای محاسبه این نوع دارایی وجود دارد که به کمک مشاور می‌توانید از ارزش آنها باخبر شوید.
شما تنها زمانی می‌توانید این نوع دارایی را ثبت کنید که آن را برای کسب و کار خود خریده باشید و دارای عمر طولانی مدت و ارزش قابل شناسایی باشند. اما اگر آن دارایی را خودتان ایجاد کنید، نمی‌توانید آن را ثبت کنید. به عنوان مثال اگر شما لوگو شرکت خود را از جای دیگری نخریده باشید و خودتان ایجاد کرده باشید، در ترازنامه ثبت نمی‌شود. یا مواردی مشابه دیگری که توسط خودتان ایجاد شده باشد امکان ثبت برای آنها وجود ندارد.
ما در این مطلب با تعریف، مثال‌ها، ویژگی‌ها و انواع دارایی غیر مشهود آشنا شدیم. نکته پایانی که باید به آن توجه کنیم این است دارایی غیر قابل مشاهده هم ممکن است از بین برود. به عنوان مثال در صورت ورشکست شدن کسب و کار شما یا ناراضی بودن مشتریان، شهرت برند شما که یک دارایی غیر مشهود است از بین می‌‌رود.
بنابراین همانطور که مراقب دارایی‌های مشهود خود هستید، مراقب دارایی‌هایی که قابل مشاهده نیستند هم باشید. زیرا با اینکه این نوع دارایی را نمی‌توان دید یا لمس کرد اما گاهی ارزش آنها بسیار بیشتر از دارایی‌های مشهود است و در صورتی که از بین بروند می‌توانند تمام دارایی‌های مشهود شما را هم تحت شعاع قرار دهند.
جستجو درسایت
دسته بندی های مقالات
محبوب ترین محصولات
