این روزها به دلیل گسترش تکنولوژی، شاهد رواج سبک جدیدی از تبلیغات و فروش آنلاین هستیم. در این میان حتما اصطلاح دیجیتال مارکتینگ را شنیدهایم و احتمالا اطلاعات کمی نیز درباره آن داریم. در این مقاله ما سعی کردهایم آموزش دیجیتال مارکتینگ را به صورت رایگان در اختیار شما قرار دهیم و درباره آن به صورت مفصل صحبت کنیم؛ تا شما با تعریف این اصطلاح، ابزارها و تکنیکهای آن آشنا شوید. در پایان نیز به معرفی چند منبع عالی خواهیم پرداخت.
تعریف دیجیتال مارکتینگ
با تغییر سبک زندگی، بیشتر افراد ترجیح میدهند خرید خود را به صورت آنلاین انجام دهند. به همین دلیل فروشندگان زیادی فروشگاههای اینترنتی خود را ایجاد کردند. در این شرایط، دیجیتال مارکتینگ نقش بازاریاب را ایفا میکند. به عبارت دیگر به هر شکل از بازاریابی آنلاین، دیجیتال مارکتینگ گفته میشود. در بسیاری از شرکتها و سازمان، از این روش برای تعامل، جذب و فروش آنلاین استفاده میکنند.
در حقیقت، دیجیتال مارکتینگ شامل تمام فعالیتهای بازاریابی است که از طریق اینترنت صورت میگیرد. از جمله این موارد میتوان به استفاده از ایمیل، موتورهای جستجو، شبکههای اجتماعی و سایر ابزارهای آنلاین اشاره کرد.
البته نیل پتل که در بین ۱۰ دیجیتال مارکترهای برتر دنیا قرار دارد، دیجیتال مارکتینگ را به این صورت تعریف میکند: «به هرگونه فعالیت بازاریابی محصولات و خدمات که به با کمک دستگاههای الکترونیکی انجام میشود، دیجیتال مارکتینگ میگویند ». اگر بخواهیم این تعریف را در نظر بگیریم، پس بازاریابی آنلاین مفهوم جدیدی نیست و به زمان اختراع رادیو بر میگردد که از طریق آن تبلیغات پخش میشد.
بررسی تفاوت بازاریابی آفلاین با بازاریابی دیجیتال
بازاریابی آفلاین و آنلاین تفاوتهایی با یک دیگر دارند که در اینجا به چند مورد مهم اشاره خواهیم کرد. اولین تفاوت این دو روش انتشار و توزیع محتوا است. بازاریابی آفلاین به صورت رو در رو، فردی، چاپی یا از طریق تلویزیون و رادیو صورت میگیرد. اما در بازاریابی آنلاین، تبلیغات بازاریابی به شکلهای مختلف از جمله فیلم، عکس و متن در وبسایتها، وبلاگها، شبکههای اجتماعی و اپلیکیشنها انجام میشود.
از آنجایی که ابزارهای آفلاین محدودتر هستند، به همین دلیل بیشتر مواقع هزینه تبلیغات آن نیز بیشتر میشود. اما در بازاریابی آنلاین شما با انواع ابزارها با قیمتهای مختلف سر و کار دارید که میتوانند بسیار به صرفه تر باشند.
همچنین اگر شما بخواهید به صورت سنتی و رو در رو بازیابی کنید، به افراد بسیار کمتری دسترسی خواهید داشت. اما در بازاریابی آنلاین تعداد افرادی که شما با آنها سر و کار دارید، بسیار زیادتر است. زیرا افراد زیادی در شبکههای اجتماعی حضور دارند یا از طریق بازاریابی آنلاین به افراد بیشماری دسترسی پیدا میکنید. همچنین در فضای آنلاین شانس اینکه محتوای شما به صورت ویروسی پخش شود بسیار بالا است. زیرا سرعت اشتراک گذاری در این فضا بسیار زیاد است.
در مجموع میتوان گفت در فضای آنلاین نسبت به بازاریابی آفلاین، شما به افراد بیشتری دسترسی دارید و میتوانید با هزینه کمتری فرصت تبلیغات پیدا کنید.
آیا بازاریابی آنلاین برای همه کسب و کارها ضروری است؟
اگر بخواهیم به صورت کلی بررسی کنیم باید بگوییم که تمام شرکتها، کسب و کارها و کارخانهجات، به بازاریابی آنلاین نیاز دارند. زیرا این کار به آنها کمک میکند تا مشتریان واقعی خود را جذب کنند و فروش خود را به حداکثر برسانند. البته باید این نکته را در نظر بگیرید که استراتژیهای استفاده شده در این نوع بازاریابی برای همه یکسان نیست.
از آنجایی که دیجیتال مارکتینگ شاخهها و استراتژیهای خیلی زیادی دارد، با توجه به بودجه شرکت یا کسب و کار باید از آنها استفاده کرد. شما به کمک ابزارهای آنالیزی بازاریابی آنلاین میتوانید میزان سود، درصد بازگشت سرمایه و مقدار دقیق هزینهها و ضرر را متوجه شوید.
همچنین، شما به عنوان صاحب کسب و کار یا یک دیجیتال مارکتر میتوانید با استفاده از تاکتیکها و ترفندهای دیجیتالی بیشمار، ارتباطات مؤثری با مشتریان برقرار کنید. در حقیقت شما ابتدا تعیین میکنید در کدام فضای دیجیتالی مشتریان شما حضور دارند و سپس با آنها تعامل برقرار میکنید. این کار به صورت آنلاین انجام میگیرد. ممکن است از طریق سایت خود شرکت باشد یا سایتهای دیگر به صورت تبلیغات اتفاق بیفتد. از ابزارهای مختلف نیز برای ایجاد این تعامل میتوانید کمک بگیرید که شامل تبلیغات آنلاین، ایمیل مارکتینگ و موارد دیگر میشوند.
ویژگیهای یک دیجیتال مارکتر خوب
به عنوان یک دیجیتال مارکتر باید تصویر روشنی از رشد و پویایی پروژه دیجیتال مارکتینگ داشته باشید و برای هر کمپین بازاریابی، استراتژیهای مخصوص به آن را اجرا کنید. به عبارت دیگر، با توجه به ابزار پولی و رایگانی که در اختیار دارید، بتوانید بهترین عملکرد را ارائه دهید.
به عنوان مثال شما برای سایت یک شرکت مجموعهای از مقالات مرتبط را تهیه میکنید و در آن سایت قرار میدهید. حالا باید بتوانید از راههای مختلف برای این مطالب مخاطب جذب کنید. این کار میتواند به صورت بازاریابی در شبکههای اجتماعی صورت بگیرد که شما از این طریق، پستها و مقالات وب سایت را به افراد دیگر معرفی میکنید. در نتیجه، ترافیک طبیعی سایت مورد نظر شما افزایش مییابد و محصولات یا خدمات موجود در آن سایت بیشتر دیده میشوند.
اگر میخواهید در این شغل یک حرفهای باشید ابتدا باید با ابزارهای این کار آشنا شوید و کاملا به روز باشید. البته تنها به روز بودن کافی نیست. شما باید بتوانید دانش خود را به صورت عملی پیاده کنید. همچنین دائما در حال جستجو برای پیدا کردن راههای جدید برای بهتر انجام دادن کارها باشید. همیشه وضعیت کسب و کار را بررسی کرده و به دنبال بهتر کردن آن باشید. هیچوقت نباید به یک وضعیت نسبتا خوب بسنده کنید و متوقف شوید.
از دیگر ویژگیهای مهم دیگری که باید به آن توجه کنید کنجکاوی است. شما باید کنجکاو باشید و راهکارهای مختلف را امتحان کنید. سپس نتایج را بررسی کرده و با هم مقایسه کنید. شما برای انجام درست این مراحل حتما باید با ابزارهای مارکتینگ آشنا باشید. در ادامه به معرفی چند ابزار مهم میپردازیم.
آشنایی با ابزارهای دیجیتال مارکتینگ
دیجیتال مارکتینگ دارای ابزارهای مختلف اسد که مهمترین آنها شامل آنالیز و تحلیل داده، بهینهسازی موتور جستجو (SEO)، ایمیل مارکتینگ، تبلیغات کلیکی، تبلیغات در شبکههای اجتماعی، مدیریت شبکههای اجتماعی و رپورتاژ آگهی میشود.
آنالیز و تحلیل داده چیست؟
بعد از اینکه شما کمپینهای تبلیغاتی مختلف را راه انداختید، حتما باید با کمک پلتفرمهای مختلف، به تحلیل آن کمپین بپردازید. سپس به کمک نتیجه آنالیز خود میتوانید عملکرد خود را بهبود بخشید و بازدهی تبلیغات خود را افزایش دهید. در نتیجه در آینده کمپینهای بهتری اجرا خواهیم کرد. دو ابزار پرکاربرد آنالیز و تحلیل دیتا شامل گوگل آنالیتیکس و متریکس میشود
گوگل آنالیتیکس از مهمترین ابزارهای تحلیل داده در حوزه مارکتینگ است. شاید از شنیدن این موضوع تعجب کنید که این ابزار میتواند اطلاعات و گزارشهای زیادی را به صورت کاملا رایگان در اختیار شما قرار دهد. به کمک آن میتوانید رفتار مخاطبان خود را به خوبی دنبال کرده و آنالیز کنید. این ابزار به شما خواهد گفت که مخاطبان شما از چه طریقی وارد سایت شدهاند و چه عملکردی داشتند. البته ما در اینجا به صورت مختصر به معرفی این ابزار پرداختیم. در مجموع توجه داشته باشید که گوگل آنالیتیکس به شما کمک زیادی در جهت ارزیابی دادهها ارائه میدهد.
متریکس یکی از ابزارهای ایرانی است که در تحلیل دادهها و اطلاعات، کمک زیادی به کسب و کارها میکند. شما به کمک متریکس میتوانید نتایج کمپینها را در هر شبکه تبلیغاتی ببینید که به صورت گزارش شفاف و قابل فهم به شما ارائه میشود . این سرویسها به دور از هر جانبداری و به صورت کاملا بیطرف عمل میکنند؛ بنابراین میتوانید همانند ابزارهای جهانی به آن اعتماد کنید. شما به کمک سرویس متریکس متوجه خواهید شد که هر کدام از کاربران شما از چه منبعی جذب شدهاند و چه عمکلکردی دارند.
بهینهسازی موتور جستجو یا سئو (SEO) چیست؟
سئو یا بهینه سازی سایت یکی از مهمترین ابزارهای دیجیتال مارکتینگ است که به شما کمک میکند تا بتوانید به صفحه گوگل بروید و بیشتر دیده شوید. گوگل یا موتورهای جستجو، بر اساس استانداردهایی که دارند، مطالب را در صفحات مختلف خود نشان میدهند. اگر سئو سایت شما درست صورت گرفته باشد، میتواند در نتایج برتر نشان داده شود.
در بحث سئو شما لازم است از ابزارهای جانبی کمک بگیرید و قدمهای اصولی بردارید. به عنوان مثال، شما به کمک SEMrush میتوانید عملکرد رقبای خود را بررسی کنید، بک لینکهای رقبای خود را پیدا کرده و به سمت خود جذب کنید. همچنین شکا بن راحتی میتوانید نوسانات و تغییراتی که رقبای در کلمات کلیدی مختلف در نتایج گوگل داشتهاند، را ببینید و یک تحلیل رقابتی انجام دهید.
در یحث سئو، همچنین میتوانید از ماز، الکسا و… نیز کمک بگیرید و رقبای خود را رصد کرده و ورود و خروج کاربراد مود را بررسی کنید.
ایمیل مارکتینگ چه کاربردی دارد؟
اگر به تاریخچه اولین ایمیل مراجعه کنیم، مربوط به سال ۱۹۷۱ میشود. با وجود اینکه تکنولوژی پیشرفت زیادی داشته، همچنان ایمیل کاربرد زیادی دارد. اگر شما میخواهید یک دیجیتال مارکتر موفق باشید، حتما باید با اصول ایمیل مارکتینگ آشنا شوید. یکی از ابزارهای مفید در ایمیل مارکتینگ Mailchimp است که با استفاده از آن میتوانید به صورت رایگان ۱۲۰۰۰ ایمیل به ۲۰۰۰ نفر در هر ماه ارسال کنید. همچنین این ابزار قابلیتهایی دارد که به کمک آن میتوانید اطلاعات را تحلیل کنید و کمپین تبلیغاتی خود را بهبود بخشید.
علاوه بر این مورد، شما میتوانید از سرویسهای ایرانی مانند نامه رسان چابک، میلچی، میلتاز و… استفاده کنید. و همچنین ابزارهای قدرتمند خارجی دیگری نیز وجود دارد که شامل Mailerlite، Emma، Marketo، GetReponse و… میشود.
تبلیغات کلیکی چه کاربردی دارد؟
تبلیغات کلیکی از جمله مفاهیم مهم دیجیتال مارکتینگ است که شما به ازای کاربری که تبلیغ را دیده و روی آن کلیک کرده، هزینه پرداخت میکنید. اگر یخواهیم این مفهوم را به صورت ساده تعریف کنیم باید بگوییم بازاریابی با تبلیغات کلیکی یا پرداخت بهازای کلیک به شما کمک میکند تا در موتورهای جستجو تبلیغ شوید تا از طریق کلیکهای کاربران بازدید کسب کنید.
از مهمترین مثالهای تبلیغات کلیکی، میتوان به سیستم گستردهی تبلیغاتی گوگل Google AdWords اشاره کرد که دارای بخشهای مختلفی است. در تبلیغات کلیکی بهازای تعداد کلیکهایی که دوست دارید دریافت کنید، مبلغی متناسب با آن تعداد را پرداخت میکنید و سفارش خود را کامل میکنید.
معرفی بهترین منابع دیجیتال مارکتینگ
تا به اینجا درباره بازاریابی آنلاین صحبت کردیم و با اصول و ابزارهای مختلف آن آشنا شدیم در اینجا قصد داریم چند منبع عالی برای این حوزه به شما معرفی کنید که شما وبسایتهای ایرانی، منابع خارجی و کتاب میشود.
از این سایتهای ایرانی کمک بگیرید
نیماتودی از جمله منابع ایرانی است که به شما کمک میکند تا استراتژیهای لازم را به خوبی بیاموزید و درک بهتری نسبت به مارکتینگ کسب کنید. به غیر از این مورد، متمم از دیگر منابع مفید و کاربردی است که محتواهای آموزشی ارزشمندی دارد. متمم مخفف «محل توسعه مهارتهای من» است و به شما کمک میکند تا مهارتها و دانستههای خود را بهبود بخشید.
یک منبع ایرانی دیگر که به شما در رشد مهارتهای مارکتینگبه خصوص استراتژیهای تبلیغات کمک میکند،سایت ادنگاه است. بدون شک شما به عنوان یک دیجیتال مارکتر از اهمیت تبلیغات حوزه خود مطلع هستید. این منبع به شما کمک میکند تا بتوانید استراتژیهای درست تبلیغات اینترنتی را بیاموزید.آکادمی وبسیما نیز یکی از بهترین منابع دیجیتال مارکتینگ محسوب میشود که دارای محتواهای آموزشی و دورههای حضوری و غیر حضوری در این زمینه است.
این منابع انگلیسی عالی هستند
از جمله بهترین منابع انگلیسی میتوان به Webmasters Stack Exchange اشاره کرد که دارای محتواهای ارزشمند برای علاقه مندان دنیای دیجیتال است. همچنین شما میتوانید سوالهای خود را در زمینه دیجیتال مارکتینگ مطرح کنید. در حقیقت شما به کمک وبمستر استک میتوانید تا برند دیجیتالی خود را طبق جدیدترین استانداردهای موجود ایجاد کنید.
از دیگر منابع باارزش خارجی HubSpot است که به عنوان ابزار توسعه دهنده بازاریابی برای برندها شناخته شده است. هاپ اسپات مطالب و اطلاعات بسیار مفیدی در اختیار شما قرار میدهد و یک منبع فوق العاده محسوب میشود.
معرفی دو کتاب عالی در زمینه بازاریابی دیجیتالی
یکی از بهترین روشهای برای یادگیری بازاریابی آنلاین و دیجیتالی، خواند کتابهای مفید و کاربردی است. شما به کمک کتابهایی که در ادامه معرفی میکنید، میتوانید بینش عمیقی در این زمینه به دست آورید.
اولین کتابی که قصد معرفی آن را به شما داریم، کتاب مدیریت بازاریابی است که فیلیپ کاتلر آن را نوشته است. فیلیپ کاتلر به عنوان پدر علم بازاریابی شناخته میشود که در کتاب خود تلاش کرده تا اصول اولیه این علم را توضیح دهد. شما با خواندن این کتاب، درک عمیقی به دست میآورید و معانی و اصول بازاریابی را درک خواهید کرد.
از دیگر کتابهای مفید در این حوزه میتوان به کتاب چگونه میخواهیم متفاوت فکر کنیم اشاره کنیم که در فهرست بهترین منابع دیجیتال مارکتینگ قرار دارد. این کتاب توسط روهیت بهارگاوا (Rohit Bhargava) نوشته شده است. به کمک این منبع میتوانید متفاوت فکر کنید و یاد بگیرید که چه کارهایی انجام دهید تا محصولتان بهتر دیده شود. همچنین میتوانید بیاموزید که چگونه رفتار مصرف کننده را پیش بینی کنید.
در پایان باید یادآوری کنیم که دیجیتال مارکتینگ یک اقیانوس بی انتها است که اگر میخواهید در آن موفق عمل کنید باید همیشه در حال پیشرفت و یادگیری باشید.